Son yıllarda komplo teorilerinin kaynağı olan Türk Atlantik Gençlik Konseyi veya bilinen adıyla YATA Türkiye hakkında dolaşan iddialara karşı kamuoyunda oluşan merakın giderilmesi açısından kendimizi anlatma ihtiyacı hasıl oldu. Bu satırları yazdıktan kısa bir süre sonra YATA Türkiye, çevrimiçi genel kuruluyla yeni yönetim kurulunu belirleyecek. 52 üyeden oluşan teşkilatımız genel yıllık durumunu masaya yatıracak. Peki YATA Nedir?

1954 yılında NATO Sivil Diplomasi Bölümü (Public Diploamcy Division) teşvikiyle Brüksel’in askeriyesine ait bir sosyal tesisin içinde Atlantik Anlaşması Derneği (Atlantic Treaty Association – ATA) kuruldu. Bu STK’nin, NATO’nun siyasi ve sivil politikalarını belirlemek ve istişare etmek üzere üye ülkelerden akademisyen, gazeteci, iş adamları ve kanaat önderlerini bir araya getirmesi öngörülüyordu. Bu kapsamda tüm üye ülkelerde birer ATA Derneği (national chapter – ulusal bölüm) kurulması istendi. Türkiye’de ise 1965 yılında Dışişleri Bakanlığı’nın desteği ile Türk Atlantik Konseyi Derneği “ATA Türkiye” adıyla Ankara’da kurularak Atlantik Anlaşması Derneği bünyesinde Türkiye’yi temsile başladı. Yıllar içerisinde İhsan Sabri Çağlayangil, Haluk Bayülken, Oktay Ekşi, Orgeneral Muhsin Batur, Muammer Baykan, Nuri Birgi, Ferit Melen, Aydın Alacakaptan, Nihat Erim, Sadi Irmak gibi tanınan birçok gazeteci, asker ve siyasetçi bu kurum bünyesinde çalışmalarda bulundu. Bugün bile ATA Türkiye’nin üyeleri arasında cumhurbaşkanı danışmanlarından Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın, Prof. Dr. Nurşin Güney, Prof. Dr. Çağrı Erhan bulunmaktadır. Zaman içerisinde emekli diplomatların ATA Türkiye’de çalışmalarına devam etmesi bir gelenek hâlini aldı.

Kamuoyunda yakından tanınan Antalya Güvenlik Konferansları ise başka ülkelerden devlet başkanlarını ağırlayan, Türkiye’den de devlet düzeyinde katılımın olduğu etkinlikler hâlini almıştır. En son 2015 yılında Türk Atlantik Konseyi tarafından organize edilen Antalya Güvenlik Konferansı, dernek başkanımız Emekli Büyükelçi Sayın Ömer Akbel’in vefatından sonra gerçekleşmemiştir. 2015 yılındaki konferansta ise davetli dışişleri bakanlarının kol kola girerek “We Are The World” şarkısını söylemesiyle konferans dünya gündemine oturmuştu.

YATA kısmına gelecek olursak, 1985 yılında Danimarka Atlantik Anlaşması Derneği “Genç Atlantik Semineri” organize ederek STK’nin gençleşmesinin temelini attı. Atlantik Anlaşması Derneği ise 1997 tarihli Genel Kurulunda her ulusal bölümden bir gençlik teşkilatı kurması ve üyelerini 35 yaşına kadar bu bölümde değerlendirmesi yönünde tavsiye kararı verdi. Bu kapsamda Atlantik Anlaşması Derneği de, gençlik teşkilatlarının üst teşkilatını oluşturması amacıyla Genç Atlantik Anlaşması Derneği’ni (Youth Atlantic Treaty Association – YATA) kurmuştur. Türkiye’de ise bu dernek, 2005 yılında Türk Atlantik Gençlik Konseyi (YATA Türkiye) adıyla faaliyet göstermeye başlamıştır. 

2006 yılında Maslak Harp Akademileri’nde ilk uluslararası etkinliğini yapan YATA Türkiye, o yıllardan beri düzenli olarak “Turkish Atlantic Youth Seminar – TAYS” adıyla uluslararası etkinlikler düzenlemektedir. Sonuncusunu 2018 yılında düzenlediğimiz TAYS 2018 Konferansı’nda “Hibrit Savaş” kavramı ele alınmış, 30’dan fazla yabancı akademisyen ve gazeteciye PKK, FETÖ başta olmak üzere terör örgütlerinin kullanmakta olduğu hibrit ve psikolojik savaş enstrümanları anlatılmıştır. Burada amacımız şuydu: Ülkemiz özellikle FETÖ konusunda yurt dışında kendisini anlatmada zorlanıyordu, biz de bunu misafirlerin anlayacağı dilde yani NATO’nun yıllardır gündeminde olan Hibrit Savaş çerçevesinde anlatmaya karar verdik. Katılımcılardan oldukça olumlu geri dönüşler aldık.

Etkinlik dışında ise ülkemizde yaşanan olağanüstü gelişmelerle alakalı olarak yurt dışındaki NATO PA üyesi milletvekillerine, ATA/YATA temsilcilerine, NATO yetkililerine konuyla alakalı kendi bakış açımızı ortaya koyduğumuz mektuplar gönderiyoruz. Bunu, eski başkanımız 15 Temmuz sonrasında FETÖ tehlikesine dikkat çekmek için başlattı. Sonrasında benim dönemime gelindiğinde ise Zeytindalı Harekâtı arifesinde YPG’nin uluslararası örgüt raporlarına giren insan hakları ihlallerine dair bir belge hazırlanıp gönderildi ve TSK harekâtının hukuki dayanakları anlatıldı.

Sadece Türkiye değil, diğer ulusal bölümler de yıllık seminerlerini yapıyorlar. Almanlar her yılın ekim ayında, Norveçliler şubat ayında, Portekizliler ağustos, İspanyollar eylül ayında kendi ülkelerinde geniş katılımlı seminerler vererek ittifakın bölgesel ve küresel gündemini ele alıp politika önerileri geliştiriyorlar. Özellikle Alman Atlantik Anlaşması Derneği’nin düzenlediği Gençlik Konferansı’nın sonuç bildirileri doğrudan doğruya NATO’da karar alıcılara sunulacak cinsten ciddi şekilde ele alınıyor.

2020 yılı için planladığımız etkinliğimiz Çin Virüsü’nden kaynaklı tedbirler sebebiyle iptal edildi. Ancak en yakın zamanda yeniden organize etmek için gayret gösteriyoruz. Özetle, iç politikaya dair bir çalışmamız olmadığı gibi içeriye yönelik bir etkinliğimiz de olmuyor. Bu STK, özünde sivil diplomasi yapmak üzere kurulmuş olup kuruluş amacına bağlıdır. Özellikle AKP iktidarının yıllar önce ülkenin lobicilik/sivil diplomasi faaliyetlerini FETÖ’cülere teslim etmiş olması sebebiyle 15 Temmuz sonrası Türkiye’si bu alanda oldukça zor durumda kaldı. Kendimizce kısıtlı imkânlarla sivil diplomasi alanında gönüllü faaliyetlerle ülkemize hizmet etmek için çabalıyoruz.

Karanlık komplo teorilerinin arka planında üyelerimizin kim olduğu, kimler tarafından finanse edildiğimiz gibi sorular da merak edilmekte. Öncelikle üyelerimiz 30 yaş altı Hukuk, Ekonomi, Uluslararası İlişkiler, İletişim ve Siyaset Bilimi Bölümü öğrencisi veya mezunu gençlerden oluşuyor. Üyelerin ezici çoğunluğu hâlen öğrenci. Biz kendilerine bir diplomasi tecrübesi sunuyoruz. Öğrencilerin Model United Nations simülasyonunun gerçeğini tecrübe etme fırsatı veriyoruz. YATA International Genel Kurulları, bazı ulusal bölümlerin karar alıcılara ulaştırılacak kararlara varılan etkinlikleri gerçekten diplomatik görüşmeler havasında geçiyor.

YATA Türkiye’nin yöneticilerinin uzun süre boyunca Dışişleri Bakanlığı’na girmesi bir gelenekti. Önce akademisyenliğe bir yönelim oldu sonrasında özel sektörde kalmayı tercih ettiler. Kendi açımdan, çocukluğumdan beri Dışişleri Bakanlığı’na girme gibi bir hayalim vardı ancak hayat beni şu anlık avukatlık mesleğine yönlendirdi. Ben de diplomasiye olan merakımı bu alandaki faaliyetlerimle gideriyorum. Dışişleri Bakanlığı’nda kariyer hedefleyen arkadaşların YATA tecrübesinin, bakanlık nezdinde değerli olduğunu biliyoruz.

Finansman kısmı ise karışık. Yakın zamana kadar ATA Türkiye yönetim kurulu üyesi Prof. Dr. Mustafa Aydın, Kadir Has Üniversitesi’ni fiziksel olarak kullanmamıza imkân sağlıyordu. Rektörlüğü bıraktıktan sonra bir süre daha devam ettik ancak sonrasında yönetim kurulu üyesi arkadaşların ofislerinde toplanmanın daha rahat olduğunu gördük. NATO Sivil Diplomasi Bölümü proje bazlı olarak yapılacak etkinliklere fon vermekte, yurt dışı seyahatlerimiz için ise ev sahibi olan ülke birçok masrafı üstlenmektedir. Üstlenilmeyen masraflar ile ilgili olarak da Dışişleri Bakanlığı’ndan bütçe talep etmekteyiz. 

Sonuç olarak YATA hakkında dolaşan kontragerilla yapılanması olduğu, içeride algı operasyonları yürüttüğü, siyasi partilere yön verdiği, etki ajanları yetiştirdiği gibi asılsız ve uçuk komplo teorileri ile uzaktan yakından alakamız bulunmamakta olup  tüm faaliyetleri şeffaf olan ve denetlenen bir yapıyız. 1965 yılından beri var olan oldukça değerli isimleri aramızda bulunduruyoruz. Bu saldırılar son 3 yıldır var. Kimi odaklar birtakım siyasi partileri yıpratmak için hakkımızda dezenformasyon üretirken kimi odaklar ise Türkiye’nin demokratik hukuk devletleri arasındaki eksenini değiştirmek için bizi kullanarak dezenformasyon yayıyor. Türkiye’nin içinde bulunduğu siyasi bunalımın geçeceğine inanıyor ve bu saldırılara karşı güçlü duruyoruz. Neticede akademik camia, sivil toplum ve devlet nezdinde yaptıklarımız takdirle karşılanıyor. 

| Emir A. Gürbüz

0 cevaplar

Cevapla

Want to join the discussion?
Feel free to contribute!

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir